هیچ عبادت و اطاعتی صرفا فردی نیست و نقش و آثار اجتماعی دارند
عالَم خلقت، در عین کثرت و تنوع، یکپارچه آفریده شده است، لذا تمامی اجزای آن به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، با یکدیگر در ارتباطند و تأثیر و تأثر دارند.
طبق قانون پایستگی انرژی ، انرژی صرفت از حالتی به حالت دیگر در می آید . با این بیان میتوان گفت حتی اثر حاصل از عبادات فردی نیز اثر گذار بر عالم است. و این حقیقت دارد، چرا که هیچ شکافی در این عالَمِ به هم پیوسته، وجود ندارد:
«الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا مَا تَرَى فِي خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ» (المُلک، 3)
- همان كه هفت آسمان را طبقه طبقه بيافريد؛ در آفرينش آن [خداى] وجود بخش (رحمان)، هيچ گونه تفاوت [خلاء، شکاف و بینظمی] نمىبينى؛ باز هم بنگر، آيا خلل [و شکافی] مىبينى؟!
انسان نیز به صورت منفرد زندگی نمیکند، بلکه به غیر از ارتباط با طبیعت و ماورای آن، زندگی اجتماعی دارد؛ لذا کاری نمیکند، مگر آن که تأثیر جهانی و عمومی داشته باشد؛ به عنوان مثال: اگر کسی بذری بکارد یا گیاهی بچیند، بر تمامی طبیعت و زندگی انسانها و حیوانات و محیط زیست، اثر میگذارد.
در قرآن و تذکرات قرآنی بنگرید
چنانچه آمده صِرف ایمان و عمل صالح فردی، برای رشد و سعادت در دنیا و آخرت کافی نیست، بلکه لازم است «وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» صورت پذیرد . یعنی باید پس از اصلاح خویشتن، دیگران را به حق و استقامت توصیه نمود.
در فراز دیگری از کلام قرآن چنین امر شده «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ - و در نيكوكارى و پرهيزگارى با يكديگر همكارى كنيد و در گناه و تعدى دستيار هم نشويد» (المائدة، 2)؛ چنان که فرمود:«مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا» (المائدة، 32) - هر کس انسانی را جز برای حق، [مانند جنگ با متجاوزان یا قصاص]، یا بدون آنکه فسادی در زمین کرده باشد، بکُشد، چنان است که همه انسانها را کشته، و هر کس انسانی را از مرگ برهاند و زنده بدارد (احیا کند)، گویی همه انسانها را زنده داشته است.
همه این موارد نشان از پیوستکی ،تاثیر وتاثر دارد
برخی گمان دارند که عباداتی چون نماز، روزه، حجّ، تلاوت قرآن مجید، تحصیل علم، تلاش برای کسب حلال و رعایت برخی دیگر از احکام،صرفا عبادات فردی و شخصی میباشد؛ در حالی که حتی عبادت، فردی وانجام تکالیف فردی، آثار اجتماعی دارند
تک تک افراد جامعه ایمانی اگر عبادات فردی خود را انجام دهند ایا تاثر اجتماعی دیده نمیشود؟؟
در محضر ذات اقدس اله ، بندگان یا از اعضای “حزب الله” هستند و یا از اعضای “حزب الشیطان” و حد وسطی وجود ندارد؛ لذا اگر مؤمنی در یک محیط کفرآلود، نمازی بگذارد، خود را جزو گروه مؤمنان اعلام مینماید و به صورت جمع میگوید: «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ - ما تو را بندگی میکنیم و ما از تو یاری میطلبیم»؛ و هنگام دعا نیز برای تمامی این گروه دعا میکند «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ - ما را به راه راست هدایت فرما» و کسی که روزه میگیرد، یکی از اعضای جامعه را به ایمان و تقوا سوق میدهد؛ و آن که قرآن کریم را تلاوت مینماید، علم و ایمان یکی از اعضای جامعه را تقویت مینماید و زبانش را گویای وحی الهی میگرداند که آثارش تا ابد به دیگران نیز منتقل میشود.
بنابراین، هیچ عبادت و اطاعتی، صِرفاً فردی نیست و همه نقش و آثار اجتماعی دارند؛ و هر چه آثار اجتماعی داشته باشد، حتماً بار فرهنگی، تربیتی، اخلاقی، اقتصادی و سیاسی نیز دارد.
انحرافات و گناهان نیز چنین هستند
هیچ انحراف و گناهی، حتی اگر به تنهایی و در خلوت به انجام رسد، یک گناه فردی و بدون تأثیر بر دیگران نمیباشد!
آن که کفر و شرک میورزد و میگوید: «این نظر و اعتقاد شخصی خودم است و به دیگران ربطی ندارد!»، یا آن که مبتنی بر جهل و تکبرش، مرتکب گناهان عدیدهای میشود و مدعی است: «اینها تمایلات و رویکردهای شخصی خودم میباشد و دیگران حق مخالفت و ممانعت ندارند!» کاملاً در اشتباه است، چرا که نه تنها یکی از اعضای جامعۀ انسانی را منحرف و فاسد نموده است، بلکه جهل، تکبر، انحراف و تباهی او، بر تمامی اعضای محیط و جامعه انسانی اثر میگذارد!
دقت شود که آثار رویکردها، گفتارها و کارهای نیک یا بد، شخصی و مقطعی نمیباشند، بلکه تا آخرین روز حیات دنیا، ادامه دارند و منتقل میشوند.
از اینرو، کسی گمان ننماید که اگر کار خوبی انجام داد و عبادتی نمود، در دنیا اثر شخصی و مقطعی دارد و در آخرت به او ثوابی چون سیب و گلابی و قصر و حور بیشتری میدهند؛ یا اگر کار بد و گناهی انجام داد، آثارش فردی است و در آخرت او را به جهنم میبرند و معذب میکنند! خیر؛ بلکه تمامی اعمال، با آثار آنها تا قیامت ثبت شده و به نتیجه میرسند:
«إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَى وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ» (یس، 12)
- ما هستيم كه مردهها را زنده مىكنيم و آن چه از پیش نمودهاند و آثار آنان را مىنويسيم و همه چيز را در امامى آشكار [یا همان لوح محفوظ] شماره كردهايم.
● بنابراین، دقت داشته باشیم که نه هیچ اطاعت و عبادتی صرفاً فردی میباشد و آثارش فقط متوجه فرد میشود، و نه هیچ انحراف و گناهی صرفاً فردی و بیتاثیر در دیگران میباشد؛ و دیگر آن که این آثار، تا آخرین روز حیات بشر در زمین، ادامه دارد.